
فرهنگ ایرانی بی شک یکی از زیباترین و ریشه دارترین فرهنگ های جهان است . در این میان شب یلدا شبی به یاد ماندنی و خاطره انگیز برای هر ایرانی ست ، یلدا واژه ای سریانی و به معنی زایش است .بر اساس باور ایرانیان باستان این شب ، شب تقابل اهریمن که نماینده تاریکی و اورمزد با نماد روشنایی است معتقدند که صبح بعد از یلدا روز پیروزی خورشید بر سیاهی و تاریکیها است. بر این باور ایرانیان به گرد هم جمع میشوند به شادی و پایکوبی میپردازند وبه دیدار بزرگان خانواده میروند . از یلدا به عنوان «شب چله» نیز یاد میکنند، چرا که چهل روز پس از آن، دهم بهمن، جشن سده برگزار میشود جشنی که در آن آتش بنیان نهاده میشود.
در
این شب خوردن آجیل ، هندوانه، انار و دیگر تنقلات رایج است که هر یک نشانی
و معنایی دارد مثلا هندوانه بهعنوان نمادی کروی که برونش سبز و درونش
قرمز است و سمبل خورشید محسوب میشود. اکثر مردم آذربایجان در شب یلدا
"چیلله قارپیزی" (هندوانه چله) میخورند و معتقدند باخوردن هندوانه، لرز و
سوز سرما به تنشان تاثیر نداشته و اصلا سرمای زمستان را حس نمیکنند.
گرفتن فال حافظ و شاهنامه خوانی جزو لا ینفک مراسمات شب یلدا است
، دراین شب خوانچه های تزیین شده به خانه تازه عروس و یا داماد میفرستند .
یلدا طولانی ترین شب سال و آخرین شب پاییز نیز هست بر اساس یک افسانه کهن
ایرانی ماه دلداده مهر ( خورشید) است و این دو سر بر کار خود دارند،
زمان کار ماه شب است و مهر روزها بر میآید. ماه بر آن است که سحرگاه، راه
بر مهر ببندد و با او در آمیزد، اما همیشه در خواب میماند و روز فرا
میرسد که ماه را در آن راهی نیست. سرانجام ماه تدبیری میاندیشد و ستاره
ای را اجیر میکند، ستاره ای که اگر به آسمان نگاه کنید همیشه کنار ماه
قرار دارد و عاقبت نیمه شبی ستاره، ماه را بیدار میکند و خبر نزدیک شدن
خورشید را به او میدهد. ماه به استقبال مهر میرود و راز دل میگوید و
دلبری میکند و مهر را از رفتن باز میدارد. در چنین زمانی است که خورشید
و ماه کار خود را فراموش میکنند و عاشقی پیشه میکنند و مهر دیر بر
میآید و این شب، «یلدا» نام میگیرد. از آن زمان هر سال مهر و ماه تنها
یک شب به دیدار یکدیگر میرسند و هر سال را فقط یک شب بلند و سیاه وطولانی
است که همانا شب یلداست. شب یلدا در فرهنگهای مختلف در جهان جایگاه ویژه ا
ی دارد به گونه ای که برخی محققین معتقدند جشن میلاد حضرت مسیح (ع)که در
25 دسامبر تثبیت شده در اصل جشن ظهور میترا بوده که مسیحیان قرن چهارم
میلادی آن را روز تولدحضرت مسیح(ع) قرار داده اند. یلدا نماد پیوند هویت
اصیل ایرانی با فرهنگ اسلامی است.
یلدا شب پیروزی خیر بر شر ،
نور بر تاریکی و خوبی بر بدی است . یلدا به گواهی سمبل است ، سمبل با هم
بودن و در کنار هم بودن ، یلدا در فرهنگ ایرانی نماد به یاد هم بودن نیز
هست . شب یاد آوری خاطره همه کسانی که اینبار در کنار ما نیستند، شب تمامی
آنانی که شادیهایشان را با همه تقسیم میکنند شب خوب باهم و برای هم بودن ،
شب مهر ورزی و مهر آموزی . یلدا یادگاری از میراث پیشنیان ، عروس زمستان
در راه است ، او را بر سر سفره مهر بنشانیم و با نسل فردا پیوندش دهیم
.بدانیم آخرین روز پاییز زمان شمردن جوجه های مهر ، عشق و عاطفه است .
یلدایتان نورانی.
واقعا جالب بود،تا حالا فلسفه شب یلدارو نمی دونستم، اگه در مورد سایر جشن های اصیل ایرانی هم مطلب بزارید واقعا عالی میشه.
ممنون
سلام
مطلب زیبایی بود
با مطلبی در مورد فولکلور آذربایجان زیبایمان به روزم و منتظرتان
جالب بود . استفاده کردم . شبهاتون همیشه یلدایی