بهاریه...

بهار از راه رسید، میگویند سالی که نوروز با شنبه آغاز شود سال خوبی است و امسال شد .چند روزی دنبال یک مطلب خوب برای تبریک بهار بودم که به شعری از هوشنگ ابتهاج برخوردم ، برایم دلنشین بود ضمن بهترین شاد باشهای بهاری آنرا به شما خواننده فهیم تقدیم میکنم. 

سال خوبی داشته باشید. 

 

پیام پرستو

بیا که بار دگر گل به بار می آید

بیار باده که بوی بهار می آید

هزار غم ز تو دارم به دل، بیا ای گل

که گل شکفته و بانگ هزار می آید

طرب میانه ی خوش نیست با منش چه کنم

خوشا غم تو که با ما کنار می آید

نه من ز داغ تو ای گل به خون نشستم و بس

که لاله هم به چمن داغدار می آید

دل چو غنچه ی من نشکفد به بوی بهار

بهار من بود آن گه که یار می آید

نسیم زلف تو تا نگذرد به گلشن دل

کجا نهال امیدم به بار می آید

بدین امید شد اشکم روان ز چشمه ی چشم

که سرو من به لب جویبار می آید

مگر ز پیک پرستو پیام او پرسم

وگرنه کیست که از آن دیار می آید

دلم به باده و گل وا نمی شود، چه کنم

که بی تو باده و گل ناگوار می آید

بهار سایه تویی ای بنفشه مو باز آی

که گل به دیده ی من بی تو خار می آید

شهرهای ما بی هویت نیستند ...

 

استان آذربایجان غربی به گواه بسیاری از باستان شناسان بهشت باستان شناسی ایران محسوب میشود . این پتانسیل ارزشمند به دلیل قرار گیری موقعیت ژئو پلتیک استان و ارتباط علمی و پیوستگی تاریخی با شمال بین النهرین ، شرق آناتولی و جنوب قفقاز از یک سو و فلات مرکزی ایران از سوی دیگر اهمیتی دو چندان میابد . در این میان هستند محوطه های تاریخی مهم و تاثیر گذاری که به جهت قرار گیری در بافت متراکم شهری و یا گسترش روستاهای استان هر روز مورد تهدید ، تخریب و یا حفاری غیر مجاز قرار میگیرند و با انجام این عمل برگی ازصفحات شناسنامه تاریخی هویت ساکنین این سرزمین برای همیشه از بین خواهد رفت . از دیگر سو این تپه های تاریخی علاوه بر جذابیتهای علمی باستان شناسی از دیدگاه رشد ظرفیتهای فرهنگی ، اجتماعی و توسعه پایدارگردشگری نیز میتوانند موثر باشند . 

  

 نمونه ای از سنگ فرشهای اجراء شده دربوستان تازه تاسیس شهر ربط سردشت با الهام از سنگ  

فرشهای مکشوفه سه هزار ساله در کاوش های باستان شناسی این شهر  

 تجربه موفق کاوش در تپه ربط سردشت و گمانه زنی در تپه قاپان شاهیندژ که در کنار دو شهر با ظرفیتهای  گسترش شهری  واقع شده اند  نشان میدهد که رویکرد انجام مطالعات باستان شناسی در تپه هایی از این دست علاوه بر روشن نمودن زوایای تاریخی شاخص و قابل توجه به رشد ظرفیتهای فرهنگی در حوزه های اجتماعی و بالا بردن هر چه بیشتر شناخت هویت تاریخی و ملی ساکنین نیز می انجامد . از دیگر سو همان گونه که ذکر شد انجام مطالعات علمی و باستان شناسی با ایجاد ظرفیت های دیگری در حوزه توسعه پایدار گردشگری نیز مرتبط است  . 

 تجربه نشان میدهد حضور تیمهای کاوش و مطالعات باستان شناسی در هر نقطه میتواند جذابیت های فراوانی برای ساکنین آن منطقه در کنجکاوی و توجه به میراث فرهنگی و پشتوانه تاریخی آنها ایجاد نماید . برای درک بهتر موضوع شاید مثال مطالعات انجام یافته در تپه تاریخی حسنلو و محوطه های جانبی آن در استان مثال مناسبی به شمار آید ، از این حیث که اگر این پژوهشها انجام نمی یافت و یا مقالات متعددی در حوزه باستان شناسی از این محوطه تاریخی ارزشمند به چاپ نمی رسید امروزه نگاه به پیشینه فرهنگی  و تاریخی به این اثر تاریخی ارزشمند که شهرت جهانی نیز دارد نزد ساکنین این حوزه تاریخی به مراتب از آنچه که هست کمتر بود  . هر چند نویسنده این سطور معتقد است شایستگی های علمی ، پژوهشی ، حفاظتی و مرمتی این مجموعه تاریخی مهم از آنچه که اکنون شاهد آن هستیم به مراتب بیشتر است . در این بین هستند محوطه های و ارزشمندی که امروزه در اثر توسعه شهری اندک اندک در داخل شهر هایمان ذوب میشوند در صورتی که بی تردید این محوطه ها به عنوان ریشه و پشتوانه اصلی هویت بخشی به شهر هایمان و هسته اولیه شکل گیری این مراکز جمعیتی استان توجه ویژه ای را می طلبند . توجهی که فراتر از بافت های تاریخی که عموما در غالب محله های قدیمی و بناهای تاریخی توسط برنامه ریزان به آن پرداخته میشود قابل تامل است. 

کاسه سفالی مکشوفه از تپه تاریخی قاپان شاهیندژ که زمینه پوستر دهمین گردهمایی  

بین المللی باستان شناسی ایران را به خود اختصاص داد و با وجود تنها دو فصل مطالعات  

باستان شناسی آنرا به شهرت جهانی رساند.  

  

حسنلو دائره المعارفی از اطلاعات باستان شناسی ایران

جام زرین حسنلو ، آمیخته ای از هنر و اسطوره

جام زرین حسنلو یکی از مشهورترین اشیاء تاریخی کشور به شمار میآید که در سال 1336 در کاوشهای باستان شناسی تپه ای تاریخی به همین نام در دشت سلدوز در نقده به دست آمد ،این اثر ۲۱ سانتی متر بلندی، ۲۵ سانتی متر قطر و ۹۵۰ گرم وزن دارد .

قدیمی ترین سند نظامی شمال غرب ایران روی میز پژوهشگران

 

حوزه شمال غرب ایران علی الخصوص در دوران هزاره اول قبل از میلاد سرشار از کشمکشها و فراز و فرودهای ناشی از حضور قدرتهای محلی و حکومتهایی چون مانا ، اورارتو و آشور است که نه تنها از دیدگاه تاریخ بلکه از نگاه باستانشناسی نیز دارای جذابیتهای پژوهشی فراوانی است .سارگون دوم یکی معروفترین ودرعین حال مخوفترین پادشاهان دوران آشور نو است که در سالهای 722 تا 705 پیش از میلاد براریکه سلطنت در امپراتوری آشور نو تکیه زده بود.سارگون دوم در کشور داری مدبر، در امور جنگی فرماندهی بی بدیل و در عین حال فاتحی بیرحم نیزبه شمار میرود .وی در طول سلطنت هفده ساله اش شهر باستانی دورشارکین به معنی دژ سارگون را پایه گذاری کرد ولشکر کشی های مختلفی به سرزمینها و حکومتهای همسایه ترتیب داد که از مهمترین آنها میتوان به هشتمین لشکر کشی وی در سال 714 قبل از میلاد به شمال غرب ایران اشاره نمود .

حوضچه های آسمانی

در دوران گذشته خانه های مختلف در سطح شهر تاریخی ارومیه هر یک دارای منابع آبی متفاوتی برای خود بود . برخی از آنها توسط چاههای موجود در داخل حیاط، آب خود را تامین میکرد ، برخی از رودها و رودهای فرعی اطراف و برخی دیگر علی الخصوص در روستاها توسط قناتهای آبی که از گذشته در آنجا وجود داشت . مثلا از جمله این قناتهای تاریخی میتوان به